ಯುಎನ್ಎಫ್ಸಿಸಿಸಿ ಪಾರ್ಟಿಗಳ ಸಮ್ಮೇಳನದ 26ನೇ ಅಧಿವೇಶನವು (ಸಿಒಪಿ 26) ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ನಾವು ಹೇಗೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಅನೇಕ ಸಂವಾದಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದೆ. ಈ ವರ್ಷದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಕಡಿಮೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ದೇಶಗಳ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಕುರಿತಾದ ಒಂದು ಪ್ರಬಂಧವು ಇವುಗಳ ತೊಂದರೆಗೆ ಒಳಗಾದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ, ಮತ್ತು ಸಿಒಪಿ 26 ಅತ್ಯಂತ ದುರ್ಬಲವನ್ನು ತಲುಪಿಸದೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ವಾಯುಗುಣ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಲಂಬನೆಯಿಂದಾಗಿ ಕೃಷಿಯು ಅತ್ಯಂತ ದುರ್ಬಲ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಭಾರತವು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಆಹಾರ ಉತ್ಪಾದಕರಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಅದರ 1.3 ಶತಕೋಟಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 68% ಜನರು ನೇರವಾಗಿ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದಾರೆ. 1950 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ 51% ಇದ್ದ ಜಿಡಿಪಿಗೆ ಕೃಷಿ ಕೊಡುಗೆಯು ಈಗ ಸುಮಾರು 16% ಗೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದ್ದರೂ, 1951 ರಲ್ಲಿ 70 ದಶಲಕ್ಷ ಇದ್ದ ಕೃಷಿ ಅವಲಂಬಿತ ಕುಟುಂಬಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು 2020 ರಲ್ಲಿ 120 ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಕೃಷಿಯ ಮೇಲಿನ ಈ ದೊಡ್ಡ ಅವಲಂಬನೆಯು ಭಾರತವನ್ನು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. 2017 ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ – ಹವಾಮಾನ ವೈಪರೀತ್ಯದಿಂದಾಗಿ ದೇಶವು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ 9-10 ಶತಕೋಟಿ ಡಾಲರ್ ನಷ್ಟ ಎದುರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ದೇಶದ ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಜೀವನೋಪಾಯಗಳಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಸವಾಲಾಗಿದೆ.
ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಸವಾಲುಗಳು
ಕೃಷಿಯ ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದರೂ, ಕೃಷಿ ಯೋಗ್ಯ ಭೂಮಿಯು ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ, ಇದು ಭೂ ಹಿಡುವಳಿಗಳ ಸರಾಸರಿ ಗಾತ್ರವನ್ನು 1.08 ಹೆಕ್ಟೇರ್ಗಳಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಮಣ್ಣಿನ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯದೊಂದಿಗೆ, ಕೃಷಿ ಯೋಗ್ಯ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸಣ್ಣ ತುಂಡುಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸುವುದು ಭೂಮಿಯ ಅವನತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು, ಸಿಎಸ್ಇ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದ ಭೂಪ್ರದೇಶದ 30% ಮರುಭೂಮಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
2019 ರಲ್ಲಿ, ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಮೇಲಿನ ಅಂತರ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಮಿತಿ (ಐಪಿಸಿಸಿ) "ಹಸಿರು ಮನೆ ಅನಿಲಗಳ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಇಂಗಾಲ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ದರ ಕುಸಿತದಿಂದಾಗಿ ಆಗುತ್ತಿರುವ ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಭೂಮಿ ಅವನತಿಯು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ" ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ". ಇದೊಂದು ವಿಷ ವರ್ತುಲವಾಗಿದೆ ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಭೂಮಿಯ ಅವನತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯು, ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳಿಗೆ- ಉದಾ: ಬರ, ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ, ಚಂಡಮಾರುತಗಳು, ಅತಿವೃಷ್ಟಿ ಅಥವಾ ಪ್ರವಾಹಗಳಿಗೆ ಕೂಡ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ. ಆರ್ದ್ರತೆ, ತಾಪಮಾನ ಮತ್ತು ಮಳೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿದ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತತೆಯು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೃಷಿ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಅನ್ನು ತೀವ್ರ ಹವಾಮಾನ ಸ್ಪೋಟಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ
ನೀರಾವರಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿದ ನೀರಿನ ಬಳಕೆಯು ಭಾರತದ ತಲಾ ನೀರಿನ ಲಭ್ಯತೆಯಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ - ಅದು ಕಳೆದ 50 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ 60% ರಷ್ಟು ಕುಸಿದಿದೆ, ಭೂಮಿಯ ಅವನತಿಯನ್ನು ವೇಗಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಹೆಚ್ಚು ನೀರನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸುವ ಭತ್ತ ಮತ್ತು ಕಬ್ಬು ಮುಂತಾದ ಬೆಳೆಗಳ ಪ್ರಮುಖ ರಫ್ತುದಾರರಾಗಿ, ನಾವು ಕೃಷಿಯ ರಫ್ತಿನ ಜೊತೆಗೆ ನೀರನ್ನು (ವರ್ಚುವಲ್ ವಾಟರ್) ಕೂಡಾ ರಫ್ತು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಈ ಸವಕಳಿಯು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ವೇಗಗೊಳಿಸುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಮುಂಬರುವ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಚಕ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಕೂಡಾ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಹವಾಮಾನ ವೈಪರೀತ್ಯವು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನದ ಮೇಲೆ ಸುಮಾರು 4-9% ನಷ್ಟು ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ, ಆ ಮೂಲಕ ಜಿಡಿಪಿಯಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಸುಮಾರು 1.5% ನಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತವು ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶಗಳನ್ನು ಹಿಂದಿಕ್ಕಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಮೆಕ್ಕೆ ಜೋಳ, ಅಕ್ಕಿ, ನೆಲಕಡಲೆ ಮತ್ತು ಬೇಳೆ ಕಾಳುಗಳ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯು ಆಯಾ ಜಾಗತಿಕ ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ಕ್ರಮವಾಗಿ 54%, 40%, 31%, ಮತ್ತು 33% ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳು ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಲು ಸವಾಲಾಗಿವೆ - ವಿಶ್ವದ ಒಟ್ಟು ಭೂ ಪ್ರದೇಶದ ಕೇವಲ 2.4% ರಷ್ಟರಲ್ಲಿ, ಭಾರತವು ವಿಶ್ವದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸುಮಾರು 18% ಗೆ ಆಹಾರ ಒದಗಿಸಬೇಕು. ಕೃಷಿ ಮತ್ತು 145 ದಶಲಕ್ಷ ಕುಟುಂಬಗಳ ಮೇಲೆ ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಾವು ಹೆಚ್ಚು ಸವಾಲನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತೇವೆ.
ಅವಕಾಶ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು: ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಸುಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಪಾಲಿಸಿ ಬೆಂಬಲ
ಭಾರತವು ಭೂ ಅವನತಿಯನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲು 2030 ರ ಒಳಗೆ ಕನಿಷ್ಠ 30 ದಶಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಬಂಜರು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಬೇಕು. ಹವಾಮಾನ ವೈಪರೀತ್ಯದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು, ಸುಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥನೀಯ ನೀತಿ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ಆಧುನಿಕ ತಾಂತ್ರಿಕ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ತಕ್ಷಣದ ಅಗತ್ಯ ಕೃಷಿ ವಲಯಕ್ಕಿದೆ.
ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಎಐ, ಐಇಟಿ, ಮಷೀನ್ ಕಲಿಕೆ, ಬ್ಲಾಕ್ಚೈನ್, ನಿಖರ ಕೃಷಿ, ಡ್ರೋನ್ಗಳು, ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟರ್ಗಳು/ ಅಗ್ರಿ-ಬಾಟ್ಗಳು, ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ದಾಸ್ತಾನು ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ರಿಯಲ್-ಟೈಮ್ ಇಳುವರಿ ಅಂದಾಜು ಮತ್ತು ಬೆಲೆ ಮಾಹಿತಿ, ಹೊಸ ಬೆಳೆ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವಿಕೆ, ನೈಜ-ಸಮಯದ ಗೋಚರತೆ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಉತ್ಪಾದಕತೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ, ಜೊತೆಗೆ ಇಂಗಾಲದ ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಲಾಭವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.ನಿಖರ ಕೃಷಿಯು ಬೆಳೆಯ ಒಟ್ಟಾರೆ ಉತ್ಪಾದಕತೆ, ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಇಳುವರಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸೂಕ್ತ ಬಳಕೆಯ ಮೂಲಕ ನೀರು, ರಸಗೊಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಕೀಟನಾಶಕಗಳ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಡೇಟಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ಕ್ಷೇತ್ರ ಯೋಜನೆ, ಬೆಳೆ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ, ಕಳೆ, ಕೀಟ ಮತ್ತು ರೋಗಗಳಿಂದ ಬೆಳೆಯ ರಕ್ಷಣೆ, ಕಾರ್ಮಿಕರ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಡ್ರೋನ್ಗಳು ರೈತರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಹುದು. ಎಫ್ಎಂಸಿ ರೀತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಕಂಪನಿಗಳು, ಕೇವಲ ಇನ್ಪುಟ್ ಪೂರೈಕೆದಾರರಾಗಿ ಉಳಿಯುವ ಬದಲು ಪರಿಹಾರ ಪೂರೈಕೆದಾರರಾಗಲು ಇಂತಹ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ. ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಹಾಲು ನೀಡುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಡೈರಿ ವಲಯದಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿರುವ ಮೀಥೇನ್ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವುದು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ.
ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಪರಿಸರ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು, ಬೆಳೆ ತಿರುಗುವಿಕೆ, ಧಾನ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆ, ಜೈವಿಕ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಬಳಕೆ, ಕೀಟನಾಶಕಗಳು ಅಥವಾ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ನ್ಯಾಯಯುತ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜಿತ ಕೀಟ ನಿರ್ವಹಣೆಯಂಥ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಉತ್ತೇಜಿಸಬೇಕು. ಹನಿ ನೀರಾವರಿ ಮತ್ತು ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಸೌರಶಕ್ತಿ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮೂಲಕ- ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡಬಹುದು. ತಾಪಮಾನ ಮತ್ತು ಮಳೆಯ ಏರಿಳಿತಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಬಲ್ಲ ಹವಾಮಾನ-ಸ್ಥಿರ ಬೆಳೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ವಿತರಣೆಗೆ ಹೂಡಿಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಸುಸ್ಥಿರ ಕೃಷಿ ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ಕುರಿತು ರೈತರು ಮತ್ತು ಕೃಷಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾರ್ಮಿಕರಲ್ಲಿ ಜ್ಞಾನ ವಿನಿಮಯ ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ನಿರ್ಮಾಣದ ಮೇಲೆ ಗಮನಹರಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಎಫ್ಎಂಸಿ ಇಂಡಿಯಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರಮುಖ ಕೃಷಿ ಕಂಪನಿಗಳು ಉತ್ಪಾದನಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣು, ನೀರು ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯ ವಸ್ತುಗಳ ಉಸ್ತುವಾರಿಯನ್ನು ನಡೆಸಲು ರೈತ ಸಮುದಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ.
ಇದಲ್ಲದೆ,ರೈತರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಮರುನಿರ್ದೇಶಿಸುವಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ.ಸರ್ಕಾರವು ಕೇವಲ ಇಳುವರಿಯಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಒಟ್ಟು ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯಂತಹ ಲಾಭದಾಯಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತಾ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಬೇಕು. ಹನಿ ನೀರಾವರಿ ಮತ್ತು ಸೌರ ಫಲಕಗಳ ಅಳವಡಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ, ನೀರಾವರಿಗಾಗಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಮೇಲೆ ಸಬ್ಸಿಡಿ ನೀಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವುದು ಇಂದಿನ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ರೈತರಿಗೆ ಲಾಭದಾಯಕ ಎಂಎಸ್ಪಿ ಮತ್ತು ಇನ್ಪುಟ್ ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳನ್ನು ಘೋಷಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಮಣ್ಣನ್ನು ಮರುಪೂರಣಗೊಳಿಸುವ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ನೀರನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ನೀರು- ಮತ್ತು ಪೌಷ್ಟಿಕ-ಸಮರ್ಥ ಬೆಳೆಗಳ (ರಾಗಿ ಮತ್ತು ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳು) ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು ಸರಿಯಾದ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಇಡುವ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಲಭ್ಯತೆಯ ಮೇಲೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ (ಕಬ್ಬು ಮತ್ತು ಭತ್ತ) ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಎಫ್ಪಿಒಗಳ ಏಕೀಕರಣ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ರೈತರ ಸುಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಮುಕ್ತಾಯ
1970 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿಯ ಮೂಲಕ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಸಾಧಿಸಿದ ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಪಾಲಿಸಿಯ ಗುರಿಯಾಗಿಸಿದ ಮೊದಲ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತವೂ ಒಂದಾಗಿತ್ತು. Tತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ನಾವೀನ್ಯತೆಯು ಸುಸ್ಥಿರ ಆಹಾರ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂದಿನ ರೂಪಾಂತರದ ಅಲೆಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತದೆ. ರೈತರಿಗೆ ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸೂಕ್ತವಾದ ಕೃಷಿ-ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವುದು, ಸುಸ್ಥಿರ ಪರಿಹಾರಗಳ ಮೂಲಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದಾದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು, ಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ರೈತರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವುದು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ವಲಯವನ್ನು ಜೀವನಾಧಾರ- ಚಾಲಿತ ಕೃಷಿಯಿಂದ ಬೇಡಿಕೆ-ಚಾಲಿತ ಸುಸ್ಥಿರ ಕೃಷಿಗೆ ಮರುಹೊಂದಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.